بسیاری از ما، دو نوع آزادی منفی و آزادی مثبت را می شناسیم. مانند آزادی بیان و آزادی از فقر و یا آزادی برای تعقیب خواسته های خود. ولی نوعی از آزادی وجود دارد که آزادی در درون است و بدون این آزادی، تمامی آزادی های بیرونی را هم داشته باشیم، برده و مقهور و اسیر هستیم. آزادی هایی مانند:
- آزادی از حسادت.
- آزادی از طمع.
- آزادی از رقابت.
- آزادی از ترس
- آزادی از طلب قدرت.
- آزادی از...
بدون اینگونه آزادیهای درونی، که ایجاد صلح و آرامش درونی و شادی و دوستی خود جوش می کنند، آزادیهای برونی که پیش شرط و لازمه رشد هستند، بکاری نمی آیند.
بدتر، وقتی انسان از آزادی درونی بر خوردار نیست، در واقع اسیر استبداد توتالیتر این تمایلها و کشش هاست. نقش تخریبی این تمایلهای استبدادی در شکست جنبشهای رهایی بخش و حرکتهای مترقی، بگونه ای سیستماتیک مطالعه نشده است و این خلائی جدی در تحلیل دینامیسم، پیروزی/شکست جنبشها در علوم اجتماعی ایجاد کرده است.
البته اینگونه آزادی ها، بدون برسمیت شناختن بعد معنوی انسانها امکان پذیر نیست. عارفان، نیک به این مسئله آگاه بودند، ولی بکار گیری اندیشه آنها در سرنوشت جنبشهای اجتماعی، تا آنجا که مطالعه کرده ام، بکار گرفته نشده است.
در این مورد بعد خواهم نوشت. فعلا گفتم که سر خطها را بنویسم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر